Muziek, poëzie en schaken Hein de Vries Schaaktoernooi

Tijdens het opruimen van de laatste clubavond van het jaar, schoot mij te binnen dat Bert een keer had meegedaan aan een schaaktoernooi rond de jaarwisseling. Het bekende Hein de Vries schaaktoernooi, dat traditiegetrouw altijd aan het einde van het jaar in Wijk aan Zee wordt georganiseerd. Het laatste schaaktoernooi op de kalender.

Bert waarschuwde mij wel dat het een bijzonder toernooi is. In de voorgaande edities kwam het regelmatig voor dat een zanger of zangeres, tijdens de partij, aan je bord stond te zingen. Of dat de onbeschreven regel, dat een afgaande telefoon moet worden opgenomen, werd nageleefd. Kortom een uitdaging om jezelf niet teveel te laten afleiden. Iets waar ikzelf redelijk wat moeite mee heb gehad tijdens externe wedstrijden. De keuze was dan ook snel gemaakt, om samen met Bert aan dit toernooi mee te doen. Een gewaarschuwd mens telt immers voor twee.

Zo kwam het dus dat Bert en ik afgelopen weekend, de strijd op de 64 velden aangingen in Café de Zon te Wijk aan Zee. Speciaal bij deze editie was er weer een wisselbeker (de vorige was op magische wijze verdwenen) en aparte bekers voor de groepen (A,B,C). Maar het meest speciale blijft natuurlijk dat elke deelnemer naar huis gaat met minimaal 1 fles wijn!

Het toernooi bestond uit 7 ronden Zwitsers verdeeld over 3 dagen, met een bedenktijd van 1 uur per partij. De partijen heb ik helaas niet genoteerd, maar ik heb mijn best gedaan om de belangrijkste fragmenten te reconstrueren. Hieronder volgt een overzicht van de ronden per speeldag.

Vrijdag (29 december 2017)

1e ronde: Zoals vaak het geval is bij het Zwitsers systeem, zijn de krachtsverhoudingen in de eerste ronde redelijk groot. Dit neemt niet weg dat Bert Kisjes heeft gevochten als een leeuw. Een interessant fragment uit de partij is de volgende stelling:

2e ronde: In de tweede ronde speelde ik tegen de spontane tegenstander Ben de Vries. Aan het begin van de partij vertelde hij mij dat Bram van der Tak, schrijver van onder andere het boek Openingsfouten en finesses uit de Leer goed schaken reeks, vroeger ook lid is geweest van Het Spaarne. Een leuk feitje! De partij tegen Ben ging gelijk op, waarbij ik alleen een klein ruimte voordeel had. Het eindspel dat ontstond werd een instructief voorbeeld van een goed paard tegen slechte loper. Ben verdedigde zich goed en maakte de weg naar winst heel moeilijk, maar de stelling was uiteindelijk net niet te redden.

Een eindspel dat veel techniek vereist om te winnen en heel zuur is om te verliezen, maar ook dat is een onderdeel van het schaakspel.

Zaterdag (30 december 2017)

De zaterdag begon met een adembenemende goochelshow van Serge Héman inclusief assistente, waarbij touwen niet veilig waren. Aansluitend begon de derde ronde met prachtig gitaarspel, waaronder Eine Kleine Nachtmusik van Mozart. Het koste dan ook redelijk wat moeite, om niet mee te zingen met de Classico tekst van Tenacious D.

3e ronde: Naarmate het toernooi vorderde werd de tegenstand steeds sterker. Zaterdagochtend mocht ik het dan ook opnemen tegen Johan Plooijer, een door Aad bewonderde schaker, vanwege zijn degelijke en sterke spel tijdens de Haarlemse Meesters dit jaar. De partij ging redelijk gelijk op, waarbij Johan op een gegeven moment problemen had met de ontwikkeling van de zwartveldige loper.

Het lukte mij uiteindelijk niet om deze inactieve loper uit te buiten. In het toreneindspel dat ontstond speelde Johan net wat te optimistisch, waardoor het volgende fragment voorkwam.

4e ronde: In de vierde ronde speelde ik tegen mede-koploper Rob Spaans. Afgelopen jaar heeft hij een Reisgids voor Schaakliefhebbers geschreven, bestaande uit een collectie van plaatsen met schaakcultureel erfgoed. Op zijn website staan een aantal leuke artikelen, neem dus vooral een kijkje!

Tijdens de partij klonk er prachtig pianospel vanuit de voorzaal van het Café. Een lust voor het oor, maar niet bepaald voor het schaakspel. Vroeg in de partij maakte ik de volgende fout.

Met actief spel probeerde ik compensatie te zoeken voor de pion. In de partij lukte dit door het winnen van het loperpaar en actievere stukken. Maar volgens de stokvis krijgt zwart een voordeel met actief spel in het centrum.

Tussen de vierde en de vijfde ronde was er een heel gevarieerd optreden van de band WaZco uit Wijk aan Zee. Aan het einde van het optreden raakte ik in gesprek met oud-tegenstander Henk van der Eng. Na afloop van het optreden was het tijd voor het gezamenlijke eten. Het hoofdgerecht leek verdacht veel op hachee, aldus Henk. Het belangrijkste was natuurlijk dat het erg smakelijk was. Als toetje was er vanille ijs met chocoladesaus, dat verdacht veel leek op dame blanche, aldus mijzelf.

5e ronde: Het lot stond vast dat ik deze ronde al tegen Henk van der Eng moest spelen. De partij begon langzaam, met een statisch centrum. Maar in het middenspel maakte ik een verschrikkelijke blunder. Een after dinner dip of overmoed, de oorzaak weet ik niet. Het staat in ieder geval vast dat ik slecht rekende. Henk speelde het na mijn blunder goed uit.

Zondag (31 december 2017)

De laatste dag werd geopend met poëzie, voorgedragen door de dichter Maxim Aafjes. Met als slot een prachtige voordracht van Han Kemperink.

In het toernooi was ik met 3.5 uit 5 teruggevallen in de lijst. Het leek er dan ook op dat het winnen van het toernooi bijna niet meer mogelijk was. Dan maar gewoon lekker schaken!

6e ronde: In de zesde ronde mocht ik het opnemen tegen de sympathieke Huub de Vries, een schaker van het Paard van Ree. Het werd een rustige positionele opening. Maar in het middenspel verraste Huub mij plotseling met een stuk offer tegen 2 pionnen.

7e ronde: In de zevende ronde had ik het heft in eigen handen, doordat ik tegen de koploper Wolter Vos mocht spelen. Hij had in de vorige ronde de favoriet Hakan Lane verslagen en stond hierdoor ongedeeld bovenaan.

Het werd een rare creatieve partij, met een onduidelijk spelverloop. De volgende quote van Siegbert Tarrasch vat het spelverloop goed samen:

When you don’t know what to play, wait for an idea to come into your opponent’s mind. You may be sure that idea will be wrong.

Wolter maakte alleen geen fouten, waardoor het spel in evenwicht bleef. Uiteindelijk probeerde ik met een kwaliteitsoffer wat praktische kansen te creëren.

Finale: Na zeven ronden stonden er 4 spelers met 5.5 punten bovenaan, waardoor barrages de winnaar van de wisselbeker moesten bepalen. Onder het prachtige vioolspel van David van Aalderen, werden er halve finales en een finale gespeeld.

In de halve finale speelde ik weer tegen Henk van der Eng. Net als de vorige partij ontstond er een statisch centrum, waarin mijn pionnenketen net wat handiger stond voor een eindspel. Uiteindelijk merkte ik te laat op dat Henk door zijn vlag was gegaan, waardoor ook mijn vlag viel en de partij eindigde in remise.

Er was dus een tweede partij nodig, met verwisselde kleuren. Deze partij kreeg een wat meer dynamisch verloop, wat uiteindelijk uitmondde in een beter toreneindspel voor Henk. Maar na een te optimistische pionnenjacht, kon ik gebruik maken van zijn onveilige koning door een matnet te weven, met uiteindelijk stukwinst.

In de finale mocht ik het opnemen tegen Gerard Kuijs. Het werd een scherpe en gevreesde Portugese variant, waarin de koningen op tegenovergestelde vleugels waren gerokeerd. Een sterk paard zorgde ervoor dat hij een kwaliteit moest geven, met als resultaat een eindspel dat niet meer te verdedigen was.

Na de barrages met veel spanning te hebben overleefd, was ik Schaakkampioen geworden van Wijk aan Zee. Met 2 bekers en heel veel flessen wijn, keerden Bert en ik uiteindelijk tevreden terug in Haarlem.